Në mbledhjen e fùndít të Këshillit të Ministrave, Kryeministri Edi Rama ka miratuar një seri ndrýshimesh të rèndësishme në kuadrin ligjor që rregùllon dhënien e lejeve të ndërtimit në vend, me synim ndálimin e abuzímeve me hapësirat publíke dhe ruajtjen e kárákterit të tyre shoqëror e fùnksíonal.
Ndryshimet e reja prèkin drejtpèrdrejt pasuritë private që ndòdhen brènda kufijve të përcáktuar më parë si hapësira publíke, siç janë shèshèt, parqet, lùlishte, dhe zona të gjelbèrta, dùke bllokuar çdo tèntativë për ndërtim ose rrethim të tyre.
“Ndalohèt dhënia e lejeve të ndërtimit nga autoritetet e zhvillimit për pasuritë private, të cilat kanë qenë pjesë e kufirit të zhvillimit dhe të destinuara për hapësira publíke. Ndalohèt dhënia e lejeve të ndërtimit dhe e dekláratave páráprake për krýerje pùnimesh, si dhe krýerja e çdo lloj pùnimi për vèndòsjen e rrethimeve, trarëve ose çdo mjeti kufizues të hyrjes në ato prona private apo pjesë të sipërfaqes së tyre”, theksohèt në vendimin e qèvèrisë.
Objektiv: mbròjtja e pronës publíke dhe aksesit qytetar
Ky vendim vjen në një kohë kur një numër i lártë ndërhyrjesh të diskutueshme në hapësira publíke kanë kríjuar shqètësim të madh në opinionin publík, sidomòs në zonat urbane të dendura, ku hapësirat publíke janë dùke u zvogëluar dhe qytetarët përballen me kufizím të aksesit në trotuare, shèshe apo lùlishte.
Masa e re synon të párándálojë vèndòsjen e trarëve, mureve ndarëse apo çdo mjeti fizík që kufizon qasjen publíke, edhe në rastet kur prona është formalisht private, por ndòdhèt në zona me destinacion të mëparshëm publík. Kjo ndálesë prèk gjíthashtu dhe dekláratat páráprake të pùnimeve, të cilat janë pèrdorur shpesh për të justifíkuar ndërtime të paligjshme apo për të vënë në ákt të krýer institucionet shtètërore.
Impákt i drejtpèrdrejtë në territor
Vendimi pritet të ketë efekt të mènjèhershëm në të gjítha báshkítë e vendit, të cilat nuk do të mùnd të lëshojnë më leje për ndërhyrje në zona të klasifíkuara më parë si pjesë e kufirit të zhvillimit publík. Qeveria párálájmëron gjíthashtu se do të ketë kòntròll të shtuar nga strukturat e Inspektoratit Kombëtar të Mbrojtjes së Territorit (IKMT) dhe institucioneve të tjera përkatëse për të ndáluar çdo pèrpjèkje për të anashkáluar këtë vendim me mjete juridíke ose tekníke.
Ky është një hap i rèndësishëm në drejtim të urbanistíkës së qëndrueshme, dùke vèndòsur një standard të ri mbròjtjeje për hapësirat publíke, si dhe për të párándáluar transformimin e zonave me fùnksíon komunitar në prona të mbýllura private, në kùndèrshtim me interesín e përgjíthshëm të qytetarëve.
Kryeministri Rama e ka cilësuar këtë vendim si “një vijë të kuqe të pakálueshme për zhvillimet spekùlative”, dùke shtuar se qèvèria nuk do të lejojë më degradimin e mjediseve publíke përmes vendimeve të nxituara ose në kùndèrshtim me planifíkimet urbane ekzístuese.
Zbatimi i këtij vendimi pritet të ndjèkë një fazè të monitorimit të rreptë dhe, sipas burimeve nga Ministria e Infrastrukturës dhe Energjísë, në báshkëpùnim me Agjèncinë e Planifíkimit të Territorit, do të pèrditësohen kufijtë e zhvillimit dhe të gjítha hartat përkatëse, për të sígùrùar interpretim dhe zbatim të njëtrájtshëm në të gjítha báshkítë e vendit.